Özellikle doğum sonrası bebek sarılığı ile karşılaşan aileler “kan uyuşmazlığı nedir?” sorusunu sormaktadır. Baba ve annenin kan grubunun negatif (-) ve pozitif (+) olması sebebiyle ortaya çıkar. Hamilelikte annenin negatif, bebeğin pozitif kan grubuna sahip olması, bebeğin sağlık sorunları yaşamasına neden olabilir.
Kan grupları söz konusu olduğunda RH negatif ya da RH pozitif gibi söylemler ortaya çıkar. Peki nedir bu RH? Bazı bireylerin kanında antijen vardır, bazılarında yoktur. 10 insanın 8’inde antijen bulunur ve çoğu bu insanlar için RH pozitif, diğer insanlara RH negatif kan grubuna sahip denebilir.
Hamilelikte dikkat edilmesi gerekenler arasında en önemli problemlerden birisi de, kan uyuşmazlığı rahatsızlığının önemsenmemesi olmakta. Bu yüzden risk grubunda olan ailelerin test yaptırması ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi alması oldukça önemlidir.
Kan Uyuşmazlığı Nasıl Olur?
Özellikle yeni anne babaların merak ettiği “kan uyuşmazlığı nasıl olur?” sorusunun yanıtı şu şekilde verilebilir: Anne ve babanın kan gruplarının farklı olması, bebeğin kan uyuşmazlığı problemi sebebiyle sağlık problemi yaşamasına neden olabilir. Bu sebeple kan uyuşmazlığı riski olan çiftlerin tedavi olması oldukça önemlidir.
Peki, “kan uyuşmazlığı hangi gruplarda olur?” Burada gruptan ziyade negatif ve pozitif olarak bakmakta fayda var. Eğer anne negatif (-) bebek pozitifse (+) bu durum kan uyuşmazlığı olarak adlandırılır. Fakat uyuşmazlık sebebiyle antikor üretimi bebeğin doğumundan sonra başlayacağı için, gebelik esnasında bir problem yaşanması beklenmez.
Fakat söz konuşu kan uyuşmazlığı 2. gebelik için geçerliyse, risk yükselir. Eğer anne ve bebekte kan uyuşmazlığı varsa ve koruyucu iğne yapılmamışsa, risk oldukça yükselecektir. Özellikle kansızlık sebebiyle hücrelerin gelişimi yavaşlayacak, bu da bebeğin gelişimini riske atacaktır.
Kan Uyuşmazlığı Testi Nasıl Yapılır?
Özellikle anneler “Kan uyuşmazlığı testi nasıl yapılır?” diye düşünerek sürecin bebeğe zarar verip vermeyeceğini düşünür. Kan uyuşmazlığı testi, rutin bir kan testi gibi annenin kolundan damar yoluyla kan alınması yöntemiyle yapılır. Bu teste ICT adı verilir. Bu test, anne ve babanın kan uyuşmazlığını değil, anne ve bebeğin kan uyuşmazlığını ortaya çıkartır.
Anne ve baba adayına kan uyuşmazlığı testi yapmaya gerek yoktur. Çünkü zaten anne negatif, baba pozitif kan grubuna sahipse, ortada bir kan uyuşmazlığı sorunu olduğu rahatça görülebilir.
Kan uyuşmazlığı testinin ardından anne ve dolayısıyla bebek kontrol altında olur. Eğer ICT testi pozitifse, uzman doktor uygun tedavi yöntemini sunar.
Kan Uyuşmazlığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kan uyuşmazlığı problemi ilk hamilelikte genellikle bir problem yaratmaz. 2. ve sonraki gebeliklerdeyse 28. ve 34. haftalar arasında kan uyuşmazlığı iğnesi yapılarak risk yüksek oranda ortadan kaldırılabilir. Eğer bebeğin kan grubu pozitifse, doğumunun ardından ilk 3 gün içerisinde kan uyuşmazlığı tedavisi kapsamında uyuşmazlık iğnesi yapılmalıdır.
Kan uyuşmazlığı iğne fiyatı özel hastanelerde değişiklik gösterebilir. Devlet hastanelerinde, doktor önerisiyle, SGK kapsamında ücretsiz olarak kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmaktadır.
Kan uyuşmazlığı tedavisi olan bir problemdir. Eğer böyle bir riskiniz varsa uzman bir doktor ile görüşmeniz oldukça önemlidir. Aksi taktirde bebeğinizin doğumunun ardından kan uyuşmazlığı sarılığı problemi ile karşılaşabilirsiniz. Kan uyuşmazlığı sebebiyle yaşanan problemler, bebeğin birkaç hafta sarılık sebebiyle ışık tedavisi görmesini gerektirebilir.
Doğum sonrası depresyon belirtileri gösteren annelerin birçoğu bebeğin sağlık sorunları sebebiyle, depresyona girebilmektedir. Bu yüzden herhangi bir rahatsızlığın tedavisinde gecikmemeniz hem fiziksel hem de mental sağlığınız için oldukça önemli.
Bebekte Kan Uyuşmazlığı Sarılığı
Bebekte kan uyuşmazlığı sarılığı doğumun ardından 4-5 gün sonra başlar ve 3 aya kadar sürebilir. Yenidoğan sarılığı olarak da bilinen bu problem, bebeklerin uykusuzluk, sararma gibi belirtilerle ortaya çıkabilir ve kalıcı problemler yaratabilir. Bu sebepten ötürü fototerapi, kan değişimi ve ilaç tedavisi uygulanabilir. Bebeklerde kan uyuşmazlığı sarılığı ciddiye alınmalıdır.
Kan uyuşmazlığı sarılığı kendiliğinden geçebileceği gibi, özellikle anne sütü tüketemeyen bebeklerde süreç 3 aya kadar uzayabilir. En bilinen tedavi yöntemi olan fototerapi, genel olarak 1-2 gün içerisinde sonuç verse de, yaygın olmamakla beraber kan değişimi yoluyla da tedavi edilebilir.
Hamilelik ve doğum sigortası sayesinde gebelik süresinde ve doğum sonrasında yapacağınız masrafları azaltmanız mümkün.
Çiftler arasında kan uyuşmazlığı olursa ne olur?
Çiftler arasında kan uyuşmazlığı olursa, ilk gebelikte genel olarak bir problem yaşanmaz. Bebek doğduktan sonra kan uyuşmazlığı sebepli sarılık yaşayabilir. 2. gebelik sonrasında tedavi edilmeyen kan uyuşmazlığı, bebekte ve annede sağlık sorunlarına neden olabilir.
Kan uyuşmazlığı düşüğe sebep olur mu?
Kan uyuşmazlığı direkt olarak düşüğe sebep olmasa da bazı komplikasyonlar bu olumsuz duruma neden olabilir.
Kan uyuşmazlığı testi nerede yapılır?
Kan uyuşmazlığı testi özel ve devlet hastanelerinde, risk görüldüğü taktirde yapılabilir.
2. gebelikte kan uyuşmazlığı iğnesi ne zaman yapılır?
2. gebelikte kan uyuşmazlığı iğnesi 28-34. haftalar arasında anne adayına yapılır.